ADEGAN 12 ALAS DESA SITI HINGGIL
ANDHA RANTE : Sapa ndhuk kowe ndhuk? Kowe bocah ayu-ayu kok ngluyur ora
wayahe ndhuk? Ngko nek ketemu candhik ala lho ndhuk…
BURANTI : Kula niku saking… Wong bapak kula nggih entuk owk
maghrib-maghrib dolan.
ANDHA RANTE : Kowe aja mrana terus, kowe nek mrana terus kowe kecemplung
segara.
BURANTI :
Wah nggih mboten to terus kecemplung segara.
ANDHA
RANTE : Jenengmu sapa ndhuk?
BURANTI :
Kula Buranti.
ANDHA
RANTE : Buranti, kowe kok ayu sing
ngongkon sapa ndhuk?
BURANTI :
Lho kok sapa pripun to…???
ANDHA RANTE : Kene-kene… Kene cedhak, jenengmu Buranti. Kowe arep nyang endi?
BURANTI :
Kula ajeng golek gawean.
ANDHA
RANTE : Kowe arep golek gawean?
BURANTI :
Nggih…
ANDHA
RANTE : Wis nduwe bojo apa durung?
BURANTI :
Dereng niku.
ANDHA
RANTE : Tenane?
BURANTI :
Kula isih prawan kok.
ANDHA
RANTE : Semono iki prawan?
BURANTI :
Nggih…
ANDHA RANTE : Wuih… Semene iki kok prawan kwi mendhahna mbesuk randhane
BURANTI :
Ah, sampean niki lho…
ANDHA
RANTE : Wuih… Bocahe semok,
lenggonyeh… Kene ndhuk.
BURANTI :
Panjenengan sinten nggih?
ANDHA RANTE : Kowe tak we’i gawean, ya… Ning upama kowe tak kon ngladeni
aku piye? Aku piteki, ngko tak golekna gawean gampang. Ya… Kowe krungu lawaaa
bubar apa ora? Ya..??? Gelem apa ora?
BURANTI : Andha Rante, nek kados ngaten panjenengan niku
nampa Buranti niku diparingi gawean teng mriki?
ANDHA RANTE : Gampang, neng kene iki bandha akeh ora ana sing nglumpukna
kok ndhuk..
BURANTI :
Lha nek perkara pijet niku gampil, kula gelem.
ANDHA
RANTE : Lha kowe mau nggawa
oleh-oleh apa?
BURANTI :
Mpun to beres, sampean niku senenge napa?
ANDHA
RANTE : Aku iki klangenanku tuak.
BURANTI :
Tuak..???
ANDHA
RANTE : He’em… Tuak nom ya doyan,
tuak tuwa ya doyan.
BURANTI :
Mpun tuak tok niku?
ANDHA RANTE : Neng nek tuak inume kaya kowe…(sambil menggoda Buranti)
BURANTI :
Aaaa… Sampean niku kook ngaten…
Mpun to beres, nek tuak gampang..
ANDHA RANTE : Ya… Ya… Wong nom-nom iku nek ana wong wedhok ayu kok padha
ngungsem. Wong wedhok ayu mak ngeh..
BURANTI : (mengambil tuak untuk Andha Rante)
ANDHA
RANTE : Iki tuak?
BURANTI :
Nggih Andha Rante…
Pokoke nek tuak niku beres…
ANDHA RANTE : Nek iki gathuke iku ya kowe sing ngilingna aku ngko sing
ngombe.
BURANTI :
O ngaten…
ANDHA
RANTE : He’e… Rasane ben ceeesssss… Ngono.
Wahhh….
BURANTI :
Gampang perkara ngaten ae kok.
ANDHA
RANTE : Wuih… Tuake kok tuak tenan..
BURANTI :
Nggih jos no…
ANDHA
RANTE : Wah ancen…
BURANTI :
Pripun to?
ANDHA
RANTE : Piyai kene kok ancen ubet
temenan.
BURANTI :
Mangga…
ANDHA
RANTE : Wah… Tuake tenan… Wah…(sambil menggoda Buranti).
BURANTI :
Eeee…. Sampean kok ngaten niku lho…
ANDHA
RANTE : Ngene iki rasane beda kok
ndhuk.
BURANTI :
Mpun karo kula pijeti.
ANDHA
RANTE : He’e aku piteki kene.
BURANTI :
Pokoke seger tenan niki kok.
Mpun ditelaske, mangke tambah melih
nggih.
Malih?
ANDHA
RANTE : Iya…
BURANTI :
Mangga..
ANDHA RANTE : Kowe upama tak trima olehmu golek gawean upama ora cukup
golek gawean ngono piye?(Andha Rante
mulai mabuk)
BURANTI :
Lha pripun to?
ANDHA RANTE : Upama kowe tak dadekna mbok nom ngono piye? Mbok nom…
BURANTI :
Mbok nom?
ANDHA
RANTE : He’em….
BURANTI :
Walah kok isa-isane mbok nom barang niku lho…
ANDHA RANTE : Wong kok piya-piye, kroyaku ijeh kaya wong nom-nom kok
ndhuk.
BURANTI : Nggih to? Ah perkara gampang. Pokoke kula niku
teng mriki pokoke seneng lho Ki Andha Rante. Tenan niku…
ANDHA RANTE : Merga kowe mesti direksa karo wong jadhug. Kowe direksa karo
wong sekti.
BURANTI :
Lha nggih… Kula mesti melu pinter nggih…
Ngaten lho Ki Andha Rante, kula niku jane ya ajeng
takon kalih sampean..
ANDHA
RANTE : Takon apa?
BURANTI :
Lho nggumun kula niku lho.
ANDHA
RANTE : Apa?
BURANTI : Sampean niku lho, nek kula krungu niku lho. Wong
kok le jadhuge kaya ngaten niku jane unggulane napa kok ra isa mati barang niku
lho.
ANDHA RANTE : Kowe ngko nek nduwe bojo aku le ra kepenak piye? Wong aku
iki wong jadhug.
Aku iki lho ndhuk..
BURANTI :
Pripun?
ANDHA RANTE : Dicekela, dibandaa wong sedina kaping sepuluh ora bakal bisa
kecekel, nek aku iki ora dibanda nganggo Rante Emas. Lha aku kecekela dibanda
nganggo Rante Emas, ambeka kecekel, aku dipatenana gaman ntekna lhah, gaman sak
Kabupaten Pati ora bakal tumama, ora bakal mati. Aku bisa, aku isa mati, wong
urip kok ora mati leh ndhuk, ya bakal mati.
BURANTI :
Ooo… Ya saget mati to?
ANDHA RANTE : Iya… Nek wis aku dibanda, jempolanku nganggo Rante Emas,
terus drijiku sikil iki dicencang, dipenthang karo sikil gajah, gajahe digitik
mbun-mbunane, gajah nyendhal aku sempal. Lho… Nek ngono lagi aku bisa mati.
BURANTI :
Nganeh-anehi… Aneh lho niku Ki Andha Rante.
ANDHA
RANTE : Nek ora disempal nganggo
gajah digitik aku ora mati.
BURANTI :
He’em…
ANDHA
RANTE : Ning anu ya ndhuk…
BURANTI : Saiki aku wis ngerti pengapesanmu Andha Rante.
Mung kaya ngono kuwi pengapesanmu(sambil
pergi mencari Rante Emas lalu diikatkan ke tubuh Andha Rante yang sedang mabuk).
ANDHA
RANTE : Buranti…
BURANTI : Tenanan ngene kowe iki… Adhuh… Jane aku iki ya
mesakke nek nyawang kang kaya ngene iki.
ANDHA
RANTE : Ora apa-apa(sedang mabuk). Eehh… Eehhh…
BURANTI :
Nek sampean isa ya diuculna ya…
KEMUDIAN
BURANTI PERGI MENINGGALKAN ANDHA RANTE DAN MEMANGGIL SYEH JANGKUNG BESERTA
BUPATI PATI DAN PARA TUMENGGUNG. LALU DATANGLAH SYEH JANGKUNG BESERTA ROMBONGAN
ADIPATI PATI.
SYEH JANGKUNG : Lha ape budi piye nek kaya ngene iki? Ben… Ben
dirasakke.
ANDHA RANTE : Sapa sing ndudohna pengapesanku? Nek aku kecekel gak kena
dibanda, nek gak dibandha karo Rante Emas.
SYEH
JANGKUNG : Sek… Kowe nek kana lungguha..
ANDHA RANTE : Sapa sing kandha? Sing ndudohna pengapesanku sapa? Aku
dibandha nganggo Rante Emas.
ADIPATI
PATI : Lha kowe rumangsa ndudohna
pengapesanmu apa ora?
SYEH
JANGKUNG : Kowe dicedhaki wong wadon apa
ora?
ANDHA
RANTE : Kok kwe Din Mbedin…
SYEH
JANGKUNG : He’e… Iya…
Kanjeng Adipati, niki mpun cetha. Andha Rante sampun
bandan.
ANDHA
RANTE : Aku ora isa mati…
SYEH JANGKUNG : Sedane Andha Rante mawi kedah disuwunke
kaliyan tungga saking Metaram.
ADIPATI
PATI : Gajah?
SYEH
JANGKUNG : Nggih… Nggih…
SUMBA
PRADAN DAN SUMBA WILIS PERGI MEMINJAM GAJAH DIKERAJAAN MATARAM.
PRADAN,
WILIS :Niki gajahe…
ADIPATI
PATI : Iki… Iki…
SYEH
JANGKUNG : Ayo cancang sikile…
ANDHA RANTE : Heh… Sing kandha pengapesanku sapa? Sikilku mbok cencang aku
ora mati nek ora dicencang karo sikil gajah, gajah digitik mbun-mbunane.
ADIPATI PATI : Sumba Pradan, gitiken mbun-mbunane gajah, karo taleni
nyang sikile gajah ya…
SYEH
JANGKUNG : Tarik… Tarik…..
ANDHA
RANTE : Aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa………….
SYEH
JANGKUNG : Cukup… Cukup…
ANDHA
RANTE TELAH MENINGGAL DENGAN CARA YANG TELAH DISEBUTKAN DIIKAT DAN DITARIK OLEH
SEEKOR GAJAH.
ADIPATI
PATI : Kakang Syeh Jangkung…
SYEH
JANGKUNG : Katimbalan Kanjeng.
ADIPATI
PATI : Andha Rante sampun
dumugining pejah.
SYEH
JANGKUNG : Nun inggih…
ADIPATI
PATI : Nanging, ndadoske uninga
kakang.
SYEH
JANGKUNG : Lajeng kados pundi?
ADIPATI PATI : Menapa namung cekap semanten kuwandanipun Ki Andha Rante?
Kula sumelang gek upami to namung ngaten mangke gek wandanipun saget wangsul
pulih kados wingi-wingi.
SYEH JANGKUNG : Ooo… Ngaten, namung nyumanggaaken Kanjeng
Adipati kados pundi amrih Andha Rante ampun ngantos gesang malih.
ADIPATI
PATI : O ngaten…
SYEH
JANGKUNG : Nggih…
ADIPATI PATI : Prayoginipun wandanipun Andha Rante dipun petak ingkang
sak perangan wonten ing kidul lepen, ingkang sak perangan wontek sak ler lepen.
SYEH
JANGKUNG : Ngaten? Mangga… Manggga…
JASAD
ANDHA RANTE DIPISAH JADI DUA DAN DIKUBUR DI DUA TEMPAT YAITU DI SELATAN SUNGAI
DAN UTARA SUNGAI.
ADIPATI
PATI : Kakang Syeh Jangkung..
SYEH
JANGKUNG : Katimbalan Kanjenge..
ADIPATI PATI : Kinarya kang tumrap anak putu ingkang badhe awakipun
piyambak tilar ing tembe wingking, papan menika lepen ingkang kinarya misah
raganipun Andha Rante. Ingkang dipun petak wonten ing kidul lepen kaliyan ler
lepen katara ing salaminipun “Kali Rante”.
SYEH JANGKUNG : Kanjeng, sedaya kala wau minangka kangge
pengiling mbenjang putra wayah anggen panjenengan paring patilasan kala wau.
Mila kanjeng, wekdal sak mangke ketingalipun sampun surup surya. Tegese,
srengenge sampun ambles gampange tembung. Lha niki cetha Negari Pati ketingal
tentrem sak sedane si Andha Rante, mangga sami kembul bujana.
BUPATI
MANGUN ONENG, SYEH JANGKUNG, KENDHIL WESI, SUMBA PRADAN, SUMBA WILIS, DAN
KLINTHING WESI BERDO’A BERSAMA-SAMA ATAS MENINGGALNYA ANDHA RANTE.
TAMAT